حقشناس، کارشناس مسائل اقتصادی: برنامه توسعه در ایران به نتیجه نمی رسد/ برنامههای توسعه برای کشورهایی است که نرمال هستند و دغدغه نان روز را ندارند/ با ابزار افزایش قیمت بنزین سیاستمدار به اهدافش نمیرسد
تاریخ انتشار: ۱۱ مهر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۸۰۹۴۶۲
به گزارش جماران؛ دیده بان ایران نوشت: کلیات لایحه برنامه هفتم توسعه تصویب شده و حال مجلس بر سر جزئیات آن آمده است. برنامهای که به باور بسیاری از کارشناسان و اقتصاددانان نه واقعبینانه است و نه مبتنی بر شرایط تحریمی کشور. در این خصوص هادی حقشناس کارشناس مسائل اقتصادی عنوان کرد که اساسا برنامههای پنج ساله توسعه در ایران به نتایج در نظر گرفته شده نمیرسند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
متن کامل گفت و گو با این اقتصاددان را در ادامه میخوانید.
با ابزار افزایش قیمت بنزین سیاستمدار به اهدافش نمیرسد
آقای حقشناس! یکی از بندهای این لایحه تخصیص بنزین از ماشینها به اشخاص است. به نظر شما این امر چه تاثیری بر قیمت بنزین میگذارد؟
بنزین موضوع اکنون دولت و مجلس نیست بلکه بحثی است که از چهار دهه گذشته همواره مسئله اقتصاد ایران بوده است. نکته کلیدی این است که با افزایش قیمت بنزین در سنوات گذشته آیا سیاستگذار به هدف خود رسیده است؟ به عنوان مثال قرار بود افزایش قیمت بنزین اتفاق بیافتد تا اتلاف منابع رخ ندهد، مصرف بنزین کاهش پیدا کند، آلودگی شهرها و قاچاق بنزین کاهش پیدا کند اما در سالهای اخیر که افزایش قیمت بنزین رخ داد به این اهداف رسیدیم؟ پرسش مهمتر این است که با افزایش قیمت سیاستگذار به اهدافش میرسد یا رسیده است؟ برای پاسخ به این پرسش به سال 89 و بحث هدفمند کردن یارانهها بازگردیم؛ سوال این است که در آن سال که قیمتها چند برابر شد، سیاستگذار به هدفش رسید؟ پاسخ صریح این است که خیر، سیاستمدار به اهدافش نرسیده است. بنابراین وقتی در چند مرحله و چندین بار سیاستمدار با ابزار قیمت به هدف نرسیده آیا نیاز به اصلاح سیاست نیست؟ به طور فرضی اگر امروز همه ماشینهای داخلی ما کنار گذاشته شود و ماشین خارجی جایگزینش شود، فقط با همین یک گام مصرف 120 میلیون لیتر بنزین در روز کاهش شدید پیدا نمیکند؟ ایا آلودگی هوای کلان شهرها کم نمیشود؟ آیا تاثیر معناداری بر کشتهشدگان و معلولان ناشی از تصادفات جادهای نمیگذارد؟ قطعا پاسخ مثبت است.
اگر خودروی بیکیفیت داخلی نداشته باشیم نیازی هم به افزایش قیمت بنزین نداریم
با این تفاصیل دو نکته وجود دارد؛ یک اینکه سیاستگذار همواره با ابزار قیمت به هدف نمیرسد، همچنان که در سنوات گذشته هم نرسیده است. همچنین راهکارهای دیگری برای اهداف هدفمند کردن یارانهها وجود دارد. به عنوان مثال وقتی شما ماشین مرغوب و مطلوب وارد میکنید، مصرف بنزین شما ممکن است کاهش پیدا کند و دیگر لازم نیست قیمت بنزین را افزایش دهید. همین بحث درباره عوارض خودروهای ایرانی هم مطرح است. براین اساس افزایش قیمت بنزین کاری است که تقریبا همه مجالس و دولتها انجام دادهاند ولی پرسش مهم این است که سیاستمدار به هدف رسیده؟ پاسخ خیر است. نکته دوم ضرورت افزایش قیمت بنزین به هر دلیل معلول و عوارض سیاستهای پولی و مالی است. اگر اقتصاد تورم، رشد بیرویه نقدینگی، پایین بودن بهرهوری، خودروی تولیدی بیکیفیت نداشته باشد، الزامات افزایش قیمت بنزین هم نخواهد داشت.
برنامه هفتم توسه بدون آسیبشناسی برنامههای پیشین تدوین شده است
این برنامه چه میزان مبتنی بر اقتصاد هوشمند و مجازی است و به آن توجه کرده است؟
از این لحاظ برنامه به شدت ضعف دارد و در آن تردیدی نباید کرد. مهمتر از اقتصاد مجازی بحث اقتصاد دریا پایه و اقتصاد بینالملل است. رابطه اقتصاد ایران با اتفاقاتی که در دنیای خارج در جریان است، فاصله معناداری دارد. نکته مهم این است که مگر شش برنامه پنج ساله گذشته اجرایی شد؟ همین برنامه ششم که دو سال هم تمدید شد، به چند درصد اهدافش رسید؟ آیا ما به رشد اقتصادی 8 درصد رسیدیم؟ آیا به نرخ تورم یک رقمی رسیدهایم؟ آیا در دوسال باقی مانده به پایان چشمانداز بیست ساله رتبه اول در منطقه منا شدیم؟ وقتی به هیچکدام از اهداف نرسیدیم باید یک آسیبشناسی جدی صورت گیرد. ولی به نظر میرسد برنامه هفتم بدون این آسیبشناسیها تنظیم و تدوین شده است.
توسعه در کشورهای نرمال تحقق پیدا میکند نه در کشوری که در تحریم به سر میبرد
به نظر شما علت عدم تحقق اهداف برنامههای توسعه چیست؟ آیا مشکل از دولتهاست یا اساسا باید ساز و کار دیگری جایگزینش شود؟
هم مشکل دولت هاست و هم مجالس. گاهی مجلس و دولت همسو نیستند و گاهی هم برعکس ولی اولویتها را به درستی تشخیص نمیدهند. این همسو نبودن دولتها و مجالس آسیب جدیتری بوده است. به عنوان مثال برنامه ششم توسعه را که دولت قبلی تدوین کرد و تصویب شد، دولت سیزدهم اصلا آن را قبول نداشت ولی دو سال تمدید کرد یا برنامه چهارم را که دولت اصلاحات داد و مجلس همان زمان تصویب کرد، مجلس هفتم مهمترین ماده برنامه چهارم را که هدفمند کردن یارانهها بود به نوعی حذف کرد و اصلا داستان یارانهها از حذف ماده سه برنامه چهارم شروع شد. در نتیجه مجلس و دولت که همسو نباشند این اتفاقات میافتد. افزون بر این وقتی ما یک دهه در شرایط تحریم به سر میبریم مسئله توسعه کشور اولویت دوم میشود. الان اولویت اول این است که مسئله معیشت مردم حل شود. بنابراین مسئله توسعه در شرایط عادی و نرمال در اولویت قرار میگیرد. وقتی ما در صادرات و وارداتمان با مشکل مواجه هستیم، وقتی حجم صادرات و واردات کشور در اقتصادی به بزرگی ایران در شش ماهه اول امسال مجموع صادرات غیرنفتی و وارداتش به حدود 50 میلیارد دلار رسیده است، شما این را باکشورهای همسایه عربی و ترکیه که مقایسه کنید متوجه میشوید حجم صادرات و واردات ما دستکم از دوکشور ترکیه و عربستان چه قدر عقب اقتاده است. براین اساس اولویت امروز اقتصاد این است که معیشت مردم حل شود درواقع برنامههای توسعه برای کشورهایی است که دغدغه نان روز را ندارند. امروز مشکل مردم نان، مسکن و شغل یعنی نیازهای اولیه است که در قانون اساسی هم ذکر شده است. وقتی چنین نیازهای اساسی داریم اینکه شما به دنبال این باشید که یک جهش در اقتصاد ایران اتفاق بیافتد، شرطش این است که هم نیازهای اولیه حل شود و هم روابط شما با دنیا تنظیم شده باشد.
مشکل اساسی ما قانون نیست بلکه اجرای قوانین است
از سوی دیگر ما در کشور مشکل قانون نداریم. مهمترین قانون ما قانون اساسی است اما آیا همه آرزوهایی که در قانون آمده، اجرا شده است؟ آیا همه آرزوهایمان در چشم انداز 20 ساله که بالاترین مقام کشور آن را ابلاغ کردند، اجرا شد؟ آیا قانون برنامه ششم اجرا شد؟ اصلا بگذریم همین بودجه سال جاری اجرا شد؟ مشکل ما این نیست که مثلا قانون بودجه یا قانون برنامه پنج ساله یا چشمانداز 20 ساله یا سیاستهای کلان کشور خوب هستند یا بد. مسئله این است که آنچه تنظیم شده اجرا شده است؟ مشکل اساسی ما در اجراست. قوانین بالادستی را اجرا نکردهایم و باید بررسی شود که به چه دلیل انجام نمیشود.
منبع: جماران
کلیدواژه: انتخابات مجلس لیگ برتر بازی های آسیایی هانگژو هادی حق شناس قیمت بنزین برنامه هفتم توسعه انتخابات مجلس لیگ برتر بازی های آسیایی هانگژو افزایش قیمت بنزین آسیب شناسی یارانه ها برنامه چه دولت ها اجرا شد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.jamaran.news دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «جماران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۸۰۹۴۶۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رئیسی: دشمن حتماً در عرصه اقتصادی ناکام خواهند ماند / باید همه حمایتهای حقوقی، مالی و اجتماعی از کار و کارگر انجام شود
به گزارش قدس آنلاین، آیت الله سید ابراهیم رئیسی در سی و پنجمین جشنواره ملی تقدیر از کارگران نخبه، گروههای کارگری و واحدهای نمونه اظهار کرد: دشمن حتما در عرصه اقتصادی ناکام خواهند ماند. تولید محور همه تلاش های ماست و محور تولید هم کارآفرینی و کارگر است. نقش کارگران در این زمینه بی بدیل است و باید همه حمایتهای حقوقی، مالی و اجتماعی از کار و کارگر انجام شود تا تولید ما هم در کیفیت و هم کمیت رشد کند.
وی ادامه داد: باید محصولی تولید شود که در دنیا بهترین باشد و تولید این محصولات از کشور ما برمیآید. استاندارد کف مشخصات یک کالاست و کالای تولدی ما باید در دنیا برتر باشد. در سریلانکا صدور خدمات فنی و ومهندسی انجام شده و ومهندسان آنجا میگفتند، کار بسیار علمی و دانش پایه انجام شده است. این کار چند منطوره بود و سد و نیروگاه ایجاد شده بود. مهندسان ما گفتند شاید اولین کاری است که در آن منطقه انجام شده است.
رئیسی ادامه داد: رهبری حکیمانه فرمودند که در جامعه کارگری نخبگانی داریم که مورد بی توجهی قرار میگیرند که باید به این نخبگان توجه شود. باید از ایده پردازی حمایت کرد. ایده پردازی در دانشگاه مهم است، اما کسی که در عمل صاحب ایده شده است، باید مورد حمایت و توجه قرار گیرد.
رئیس جمهور با بیان اینکه رشد فرهنگ کار در کشور بسیار مهم است، گفت: باید به کار و کارگر توجه شود. عمل برتر و موثر مهم است. بین نماز اول وقت و نماز قضا تفاوت وجود دارد. تاکید دارم کار زمان شناسانه اهمیت دارد. در زمان دفاع مقدس کارهایی در کارخانهها انجام شد که ما را از کشورهای بیگانه بی نیاز کرد. کارهایی که همراه با خلاقیت و نوآوری بود. کارگران ما سابقه این کارها را نداشتند. الان هم به ما جنگ اقتصادی به ما تحمیل شده است که تاکنون جوانان، کارگران و کارفرمایان ما نشان دادند که همچنان که رزمندگان ما سیلی محکمی به دشمن زدند، کارگران ما هم در عرصه اقتصادی سیلی محکمی به دشمن خواهند زد، دشمنان فکر می کنند با تهدید و تحریم می توانند ما را متوقف کنند.
وی افزود: ما رشد تولید، رشد اقتصادی، رشد نوآوری داریم و در حوزه فناورانه رشد داریم.رشد کمی در شرکتهای دانش بنیان داریم. جامعه کارگری و کارآفرنی ما پای کار است و این جای تقدیر دارد.
رئیس جمهور با اعلام اینکه لایحه امنیت شغلی کارگران در دولت تصویب شده و در مجلس پیگیری میشود تا کار سریعتر به نتیجه برسد، خاطرنشان کرد: ثبات شغلی بسیار مهم است. ما امروز شاهیدم که اشتغال در کشور افزایش و بیکاری کاهش یافته و این جای افتخار دارد. زمینه شغل برای تحصیل کردگان بهتر از قبل فراهم شده است. بیمه کارگران ساختمانی بسیار مهم است. وزیر گفته است که موانع این کار در حال رفع است. بیمه کارگران ساختمانی مورد تاکید دولت است.
رئیسی همچنین با بیان اینکه سازوکار قانونی سهجانبه دولت، کارفرما و کارگر خوب است و ادامه یابد تا تصمیم مناسب با تورم گرفته شود و قابل دفاع است، افزود: بانکها با اشتغال، مسکن و ازدواج همراهی کنند. تاکید میکنم که در پرداخت وام برای این سه موضوع که به رفع دغدغه جوانان کمک می کند، همراهی کنند. باز هم تاکید می کنم که بانکها مساعدت بیشتری داشته باشند.
رئیس جمهور خاطرنشان کرد: مسئول بانک رفاه کارگران اعلام کردند که آمادگی دارند که برای تسهیلات مسکن کارگران کمک کنند که من از وی تشکر می کنم تا این دغدغه کارگران را حل کنند. سهم مسکن در سبد هزینه خانوداه زیاد است و بنای دولت این است که با امکاناتی که در کشور وجود داردآن را حل کند. یکی از امکانات مهم کشور، زمین است و ممکن در مرکز استان یا تهران زمین نداشته باشیم، اما آن طرف تر از تهران، تبریز یا مشهد و مرکز استان امکان تهیه زمین وجود دارد. از همه مدیران شرکتها و کارخانجات می خواهم همت کنند تا تعاونیهای مسکن فعال شوند. وزارت راه و شهرسازی آمادگی برای رفع دغدغه مسکن را دارد. مسکن دغدغه مهمی برای کارگران است و باید این دغدغه رفع شود.
رئیسی در ادامه گفت: مهارت ورزی برای همه لازم است برای هر کاری دانشافزایی و مهارت افزایی لازم است. مهارت و دانش باید به روز شود. همواره باید نسبت به کسب دانش اقدام کرد. دنیا هم دنیای اطلاعات، ارتباطات و دانش است. در گذشته حرف دولت الکترونیک مطرح بود و امروز بحث دولت هوشمند مطرح است . در سال های گذشته دولتها نتوانستند دولت الکترونیک را اجرایی کنند و الان 37 درصد دولت الکترونیک محقق شده است. همه ما محتاجیم که دانشمان به روز شود و مهارت افزایی و دانش افزایی برای جامعه کارگران هم اهمتی زیادی دارد.
وی در پایان گفت: هزاران کارگر مشغول به کار شدهاند و کارخانجات تعطیل دوباره احیاء شده اند. تعطیلی کارخانجات مشکلات زیادی در زندگی کارگران ایجاد کرده است. کارخانههای زیادی بودند که از گردونه تولید خارج شده بودند و اما الان به چرخه تولید بازگشتهاند. قریب به 10 هزار کارخانه تعطیل و نیمه تعطیل به تولید برگشتهاند. تاکید کردهام که مسئولان اجازه ندهند کارخانهای به هر دلیلی تعطیل شود.
منبع: خبرگزاری ایسنا